88
DU LỊCH
quanh hồ, các đài phun nước.
Lối kiến trúc độc đáo tinh tế
như một lòng chảo là sự kết
hợp đặc biệt của hồ phun
nước và vườn hoa đem lại cái
nhìn toàn cảnh. Cùng phía
Bắc là nhà ươm cam, cạnh
Petit Luxembourg, Bảo tàng
Luxembourg ở Tây Bắc. Phía
Tây là khu thể thao với 6 sân
quần vợt, chơi bi sắt trên nền
đất, chơi cờ vua dưới mái
che. Phía Đông là dinh thự
Vendôme (nay là Trường Mỏ
Paris) quay ra đại lộ Saint Michel, cổng
vào có kiốt âm nhạc. Vị trí đẹp dành cho
khu vui chơi trẻ em, quầy giải khát, hiệu
sách, trại nuôi ong. Ai đã được nếm mật
ong Luxembourg, hẳn lịm đi vì ngọt,
thơm quá đỗi.
Luxembourg một cảnh giới của vẻ
đẹp diễm lệ đến tình bác ái nhân quần
khi luôn mở rộng cho mọi người, không
phân biệt giai tầng. Đó chính là công
của hoàng đế Napoléon, người anh
hùng của Cộng hòa Pháp, một tướng tài
mang tầm danh nhân văn hóa. Chính
Napoléon cho xây cây cầu sắt duy nhất
bắc qua sông Seine (Pont des Art), lệnh
mở cửa Luxembourg dành cho công
chúng thưởng ngoạn, thư giãn, sau một
số năm bị hầu tước Berry (mua lại khu
vườn) đóng cửa ở đầu thế kỉ 18.
Tình tự nước Ý, Médicis đã cho xây
đài phun nước theo phong cách Phục
hưng. Đài phun nước Médicis (La
Fontaine de Médicis, 1630) thiết kế bởi
Tommaso Francini đến từ Florence,
kinh đô văn hóa Ý thời Phục hưng. Sau
đó, Đài bị đổ nát, may đến năm 1811,
nhờ Hoàng đế Napoléon Bonaparte
(1769 - 1821), đài được phục hồi bởi
kiến trúc sư của Khải hoàn môn Paris -
Jean Chalgrin. Đài được di chuyển đến
vị trí như hiện nay, vào năm 1866, phía
Đông cung điện. Tôi đã sững sờ và ám
ảnh khi đứng trước hồ nước nhỏ lợp lá
vàng rơi, bầy vịt trời hiền lành đang bơi
đùa, tượng điêu khắc sừng sững nhìn
xuống hồ, lưng quay ra hàng rào đại lộ
Saint Michel, diễn tả cảnh ghen tuông
dữ dằn của Polyphemus (con trai thần
Poseudon) đúng là hung thần đang
muốn “nuốt chửng” tình địch và người
vợ phản bội: Acis và Galatea - một kiệt
tác của Auguste Ottin. Miền tiên cảnh là
khu vườn nghệ thuật trong nghệ thuật,
mà những vườn hoa rực rỡ bốn mùa,
những hàng cổ thụ xén tỉa kĩ càng biểu
chứng nghệ thuật làm vườn tinh tế. Cỏ
non không tuổi, cổ thụ trăm năm, thời
gian chuyển mùa bằng sắc lá, độ nên
thơ bất tận đã vào bao bộ phim làm mê
hoặc triệu triệu người xem. Paris là bảo
tàng khổng lồ, vô giá mang sức hút vô
tận của Trái đất mà giới họa sĩ, điêu
khắc gia đến đây là thu “lãi” nhiều hơn
cả, trong đó có “giảng đường - thánh
đường nghệ thuật” Luxembourg. Nếu
đài phun nước Médicis uyển chuyển vẻ
đẹp của thần thoại Hy Lạp ở hồ nhỏ
Đông Bắc khu vườn thì đài Observatoire
ở cuối phía Nam vườn lột tả tình đoàn
kết 5 châu với các thiếu nữ của các
thuộc địa. Vua Louis Philippe ra lệnh
bày 20 tượng Hoàng Hậu và
nhiều phụ nữ nổi tiếng qua
các triều đại ở Pháp và loạt
tượng nghệ sĩ nổi tiếng.
Lịch sử Luxembourg không
thẳng vút như thân cổ thụ.
Cung điện Luxembourg
qua tay nhiều quý tộc, vua
chúa, tới Cách mạng Pháp thì
thành tài sản quốc gia, rồi bị
biến thành xưởng vũ khí, nhà
tù. Thời Đệ nhất đế chế, Vườn
Luxembourg được kiến trúc
sư Jean-Francois-Thérèse
Chalgrin cho bố trí lại, đặt thêm nhiều
tác phẩm điêu khắc, tượng. Hồi Thế
chiến thứ Hai, khi Paris bị quân đội Đức
chiếm đóng, Cung điện bị chiếm làm trụ
sở Bộ tham mưu Không quân Đức,
nhiều tượng bị đem nấu chảy, lô cốt
được đào ngay trong vườn. Khi Paris
được giải phóng, các xe tăng lăn xích
qua vườn từ 19 - 25/8/1944. Trong
vườn hoa cạnh Thượng viện, hiện gắn
biển tưởng niệm những người Công xã
Paris bị xử bắn tại đây ngày 25/5/1871.
Trên thảm cỏ biếc nhung là tượng đôi
nam nữ bán khỏa thân đang âu yếm
nhau rất khoáng đạt, tự do, giữa bầu
trời lộng gió hương thơm, đôi hàng cây
với vòm xanh xén vuông đều tắp.
Khi nô đùa với các em bé Pháp trắng
hồng, bầu bĩnh tóc vàng quăn như thiên
thần tại Vườn Luxembourg yên tĩnh
năm 2011, tôi đã nghĩ nhất thiết có ngày
tôi sẽ đưa các con của mình đến đây.
Vườn Luxembourg thực sự là một thiên
đường khi có những em bé ngây thơ
được đùa vui cười sung sướng reo hát
cùng chim ca, mà mùi hương da trên
má phấn lông tơ của chúng hòa với
hương hoa.
VI THÙY LINH
Ảnh:
TRẦN THU DUNG
LUXEMBOURG
VƯỜN ĐỊA ĐÀNG NƯỚC PHÁP
(Tiếp theo trang 87)
Phía trước cung điện Luxembourg
nhìn ra hồ nước